پسوریازیس یک بیماری مزمن پوستی است که باعث ایجاد لکه‌های قرمز، فلس‌های نقره‌ای و پوسته‌پوسته شدن پوست می‌شود. این بیماری می‌تواند بر روی هر قسمتی از بدن اثر بگذارد، اما معمولا در نواحی زانوها، آرنج‌ها، سر و کمر مشاهده می‌شود. پسوریازیس معمولا به عنوان یک بیماری خودایمنی در نظر گرفته می‌شود که در آن سیستم ایمنی بدن به اشتباه سلول‌های پوستی را مورد حمله قرار می‌دهد (اگر به این موضوع علاقه دارید، می توانید مقاله دلایل به وجود آمدن لک صورت را مطالعه کنید).
انواع پسوریازیس
پسوریازیس انواع مختلفی دارد که هر کدام ویژگی‌های خاص خود را دارند:
- پسوریازیس پلاکی: این بیماری با لکه‌های قرمز و فلس‌های نقره‌ای مشخص می‌شود. این لکه‌ها معمولا باعث خارش می‌شوند و در نقاط مختلف بدن ظاهر می شوند.
- پسوریازیس گوتات: این بیماری بیشتر در کودکان و جوانان دیده می‌شود و با لکه‌های کوچک و قرمز که در نقاط مختلف بدن پراکنده‌اند، مشخص می‌شود. این بیماری معمولا پس از عفونت‌های ویروسی مثل گلودرد استرپتوکوکی آغاز می‌شود.
- پسوریازیس پوسته‌پوسته: این بیماری نوع نادری است که با ورم و تشکیل پوسته‌های بزرگ و خارش‌دار همراه است. این بیماری می‌تواند عوارض زیادی ایجاد کند و نیاز به درمان فوری دارد.
- پسوریازیس معکوس: این بیماری در نواحی تنگ و نرم بدن مانند زیر بغل، ناحیه کشاله ران و زیر سینه‌ها رخ می‌دهد و معمولا قرمزی و التهاب بیشتری دارد.
- پسوریازیس اریترودرمیک: این بیماری نادرترین نوع پسوریازیس است که می‌تواند کل بدن را تحت تاثیر قرار دهد و باعث التهاب شدید و خارش می‌شود.
مجله NIH در مورد این بیماری می گوید:
Psoriasis is a chronic (long-lasting) disease in which the immune system becomes overactive, causing skin cells to multiply too quickly
پسوریازیس یک بیماری مزمن (طولانی) است که در آن سیستم ایمنی بیش از حد فعال می شود و باعث می شود سلول های پوست خیلی سریع تکثیر شوند.
علل این بیماری چیست؟
اگرچه علل دقیق این بیماری هنوز به طور کامل مشخص نشده است، اما اعتقاد بر این است که ترکیبی از عوامل ژنتیکی، ایمنی و محیطی در ایجاد آن نقش دارند. برخی از این عوامل به شرح زیر هستند:
- ژنتیک: اگر یکی از اعضای خانواده به این بیماری مبتلا باشد، اعضای دیگر خانواده نیز ممکن است به آن مبتلا شوند.
- ضعف سیستم ایمنی: پسوریازیس به عنوان یک بیماری خودایمنی شناخته می‌شود که در آن سیستم ایمنی سلول‌های پوستی حمله می‌کند.
- عوامل محیطی: استرس، عفونت‌های ویروسی، آسیب به پوست و برخی داروها می‌توانند علائم پسوریازیس را تشدید کنند.
علائم و نشانه های این بیماری کدامند؟
علائم این بیماری می‌تواند از فردی به فرد دیگر متفاوت باشد، اما معمولا شامل موارد زیر است:
- لکه‌های قرمز با فلس‌های نقره‌ای
- خارش و سوزش
- خشکی و ترک خوردن پوست
- تغییر رنگ ناخن‌ها
- التهاب و ورم مفاصل
روش تشخیص این بیماری چیست؟
تشخیص این بیماری معمولا از طریق معاینه بالینی پوست توسط پزشک صورت می‌گیرد. در برخی موارد، ممکن است نیاز به بیوپسی پوستی باشد تا تشخیص قطعی حاصل شود.
درمان پسوریازیس
درمان این بیماری به شدت و نوع بیماری بستگی دارد و می‌تواند شامل گزینه‌های زیر باشد:
- درمان موضعی: کرم‌ها و پمادهای حاوی کورتیکواستروئیدها، ویتامین D و رتینوئیدها برای کنترل علائم.
- درمان سیستمیک: داروهایی که بر روی سیستم ایمنی بدن اثر می‌گذارند، مانند داروهای بیولوژیک، متوترکسات و سیکلوسپورین.
- درمان نوری: استفاده از نور UVB یا نور خورشیدی به کاهش علائم کمک می‌کند.
- تغییر سبک زندگی: ایجاد تغییرات در رژیم غذایی، ورزش منظم، کاهش استرس و ترک سیگار می‌تواند به مدیریت بهتر بیماری کمک کند.
چگونه از این بیماری پیشگیری کنیم؟
اگرچه هیچ راهی برای پیشگیری از از این بیماری وجود ندارد، اما می‌توان با اتخاذ شیوه‌های زندگی سالم و مدیریت استرس، علائم را کنترل کرد. برای جلوگیری از ابتلا به این بیماری می‌توان راهکارهای زیر را مد نظر قرار داد:
- رژیم غذایی متعادل: مصرف میوه‌ها، سبزیجات و مواد غذایی حاوی اسیدهای چرب امگا-۳.
- استفاده از مرطوب‌کننده‌ها: استفاده منظم از مرطوب‌کننده‌ها برای جلوگیری از خشکی و ترک خوردن پوست.
- مدیریت استرس: مدیریت استرس مانند مدیتیشن و یوگا می‌تواند به کنترل علائم کمک کند.
سخن پایانی
پسوریازیس یک بیماری پوستی مزمن است که نیاز به مدیریت و درمان مداوم دارد. با شناخت صحیح این بیماری و روش‌های درمانی، می‌توان کیفیت زندگی را بهبود بخشید و علائم را کاهش داد. اگر شما یا یکی از نزدیکانتان به پسوریازیس مبتلا هستید، مشاوره با پزشک متخصص می‌تواند در یافتن بهترین راهکارها و درمان‌ها کمک کند.
